Czym jest Split Payment?

13. 11. 2017 | Marzena Walkiewicz

Split payment – czym jest i na czym polega?

Początkowo split payment miał zostać stosowany od 1 stycznia 2018 r., ale wersja przyjęta przez rząd zakłada, że stanie się to trzy miesiące później tj. nowela wejdzie w życie 1 kwietnia 2018r. Banki potrzebują bowiem więcej czasu, żeby dostosować swoje systemy do obsługi dodatkowych kont VAT. Istota Split payment polegać będzie na tym, że nabywca danej usługi czy też towaru będzie zobowiązany do wykonania zapłaty na rachunek sprzedawcy tylko kwotę netto. Natomiast równowartość podatku od towarów i usług przekaże na specjalnie dedykowane konto – rachunek VAT. Pieniądze na nim zgromadzone będą własnością sprzedawcy, ale dostęp do nich będzie ograniczony. Model ten funkcjonuje już w kilku krajach takich jak Czechy czy Włochy. Głównym powodem dla którego system ten jest wdrażany jest powiększająca się luka podatkowa VAT.

Mechanizm split payment, czyli inaczej mechanizm podzielonej płatności będzie można stosować zarówno do regulowania całości zobowiązań, jak i ich części. Według uzasadnienia rządu, nowy sposób ma pomóc w walce z wyłudzeniami VAT z użyciem tzw. znikających podatników. Ma też na celu zapewnienie zwiększenia dochodów podatkowych jak również większą pewność działalności gospodarczej i równość zasad konkurencji.

Wprowadzone rozwiązanie opiera się o zmianę technologii w systemie rozliczeń międzybankowych. Umożliwi ona podatnikowi zapłatę swojemu kontrahentowi faktury VAT w dwóch strumieniach finansowych: w strumieniu netto i w strumieniu VAT.

Co zyska podatnik?

Rząd wprowadzając nową metodę rozliczenia się z podatkiem VAT ma na celu również zachęcić podatnika do stosowania wyżej opisanego dobrowolnego systemu. Zachęt do korzystania podzielonej płatności ma być wiele. Główną z nich to szybkie zwroty nadwyżki podatku naliczonego nad należnym na rachunek VAT. Przedsiębiorca, który wystąpi do urzędu skarbowego o taki zwrot na konto VAT, nie zaś na zwykły rachunek służący do prowadzenia biznesu, otrzyma zwrot z podatku VAT w terminie nie dłuższym niż 25 dni, licząc od dnia złożenia deklaracji VAT. Środki zgromadzone na koncie VAT podatnik będzie mógł przeznaczyć na zapłatę podatku do urzędu skarbowego, zapłatę kontrahentowi za nabyte usługi czy też towary będące równowartością VAT jak i również będzie w stanie wypłacić środki z konta VAT na bieżący rachunek podatnika, pod warunkiem, że podatnik o taki zwrot wstąpi, a naczelnik urzędu skarbowego wyrazi na to zgodę.

Jeżeli chodzi o zwrot podatku VAT na zwykły rachunek przedsiębiorcy to na podstawie postanowień zawartych w najnowszym projekcie ustawy, termin ten został skrócony z 90 dni na 60 dni i tyle ostatecznie będziemy musieli czekać na zwrot pieniędzy z nadwyżki kwoty podatku naliczonego nad należnym.

Sama procedura rozliczenia VAT przez urząd skarbowy pozostała niezmieniona, tj. naczelnik urzędu skarbowego we wskazanym wyżej terminie, jest zobowiązany do weryfikacji wniosku złożonego przez podatnika, po czym decyduje on, czy i w jakiej wysokości dokonać zwrotu podatku VAT, a następnie przekazuje postanowienie w powyższej kwestii podatnikowi oraz podmiotowi, w którym posiada on rachunek rozliczeniowy.

W przypadku zwrotu różnicy podatku w terminie przyśpieszonym dokonywanym przez urząd skarbowy zmienia się zakres informacji przekazywanych w specjalnym komunikacie przelewu (udostępnianym przez bank lub spółdzielczą kasę oszczędnościowo-kredytową), gdzie zamiast informacji na temat kwoty odpowiadającej całości, albo części kwoty podatku wynikającej z faktury, kwoty odpowiadającej wartości sprzedaży brutto, numeru faktury za którą dokonywana jest płatność oraz numeru VAT usługodawcy lub dostawcy towaru, podaje się jedynie kwotę zwracanej różnicy podatku, okres którego ów zwrot dotyczy oraz numer VAT podatnika.

Dodatkowym udogodnieniem ma być wyłączenie stosowania sankcji określonych w ustawie o podatku VAT, zgodnie z którymi organ podatkowy ma możliwość obciążenia podatnika stawką sankcyjną w przypadku zwłoki w płatności. Ponadto zdecydowano również wyłączyć regulacje związane z zastosowaniem odpowiedzialności solidarnej w przypadku nabywania tzw. towarów wrażliwych. Kolejną zachętą ma być wyłączenie sankcji w postaci zastosowania podwyższonej stawki odsetek za zwłokę w wysokości 150% w przypadku zaległości, która powstała w zobowiązaniu z tytułu płatności VAT. Powyższy przepis znajduje zastosowanie w przypadku, gdy co najmniej 95% kwoty podatku naliczonego VAT wynika z faktur zapłaconych w ramach płatności podzielonej.

W jakich sytuacjach podatnik nie ma możliwości skorzystania z wyżej opisanych korzyści?

Podatnik traci możliwość skorzystania z profitów wynikających z dobrowolnego zastosowania mechanizmu tzw. split payment, w sytuacji gdy podatnik wiedział, że zapłacona faktura:

• została wystawiona przez podmiot nieistniejący;
• stwierdza czynności, które nie zostały dokonane;
• podaje kwoty niezgodne z rzeczywistością;
• potwierdza czynności pozorne lub nieważne.

Urząd Skarbowy może odmówić wykonania przelewu na rachunek bieżący podatnika

W sytuacji, gdy naczelnik urzędu skarbowego nie wyrazi zgody na przelew środków pieniężnych z rachunku VAT na rachunek rozliczeniowy podatnika, wówczas wydaje decyzję odmowną. W najnowszej wersji projektu doszło do zmiany przesłanek na jakie organ może się powołać wydając decyzję odmowną. Naczelnik urzędu skarbowego wydaje decyzję odmowną, jeżeli:

• podatnik ma zaległość podatkową;
• zachodzi uzasadniona obawa, że podatek w stosownej wysokości nie zostanie przez podatnika uiszczony;
• istnieje prawdopodobieństwo powstania zaległości podatkowej;
• zostanie ustalone inne zobowiązanie podatkowe.

Split payment ma być systemem dobrowolnym - będą do niego mogli przystąpić tylko ci przedsiębiorcy, którzy zadeklarują taką wolę. Według Ministra Finansów z mechanizmu będzie można skorzystać przykładowo w przypadku wątpliwości wobec swojego dostawcy. Wprowadzone zmiany wejdą w życie 1 kwietnia 2018 roku.