Rejestracja

Ewidencja zakupu i sprzedaży obligacji

Ewidencja zakupu i sprzedaży obligacji

| Żaneta Solich

Obligacja jest papierem wartościowym zaliczanym do kategorii dłużnych papierów wartościowych i jest rodzajem pożyczki, w której pożyczkobiorcą jest emitent, a pożyczkodawcą właściciel obligacji. Emitent zobowiązuje się wobec właściciela obligacji (obligariusza) do spełnienia wobec niego określonego świadczenia o charakterze pieniężnym lub nie. Emitent  odpowiada całym swoim majątkiem za zobowiązania wynikające z obligacji, z wyjątkiem obligacji przychodowych (dających prawo do udziału w zyskach przedsiębiorstwa).

Emitentami obligacji mogą być:

  • Skarb Państwa - emituje obligacje skarbowe, najbardziej powszechny rodzaj obligacji,
  • gminy lub miasta - emitują obligacje komunale (municypalne),
  • przedsiębiorstwa prywatne - emitują obligacje korporacyjne.

Obligacje możemy również podzielić na:

  • obligacje imienne i na okaziciela,
  • obligacje kuponowe lub zerokuponowe, od obligacji zerokuponowych nie są wypłacane odsetki lecz ich cena zakupu jest zazwyczaj niższa od ceny nominalnej tzn. pomniejszona o dyskonto, natomiast obligacje kuponowe sprzedawane są po cenie nominalnej lecz co pewien okres (np. kwartał) emitent wypłaca odsetki od wartości nominalnej obligacji,
  • obligacje o oprocentowaniu stałym lub zmiennym, obligacje krótkoterminowe z reguły mają oprocentowanie nie podlegające zmianom aż do dnia wykupu, natomiast oprocentowanie obligacji długoterminowych oparte jest na stopie bazowej np. na stopie procentowej określanej przez bank centralny, która jest zmienna,
  • obligacje krajowe i zagraniczne lub tzw. Euroobligacje,
  • obligacje zamienne, które dają prawo do zamiany obligacji np. na akcje emitenta,
  • obligacje z prawem poboru, które dają prawo do zakupu akcji emitenta.

Z obligacjami związane są takie pojęcia jak:

  • cena nominalna czyli kwota od której emitent płaci nam odsetki i która w dniu wykupu obligacji musi być spłacona,
  • cena emisji obligacji czyli cena po której emitent sprzedał nam obligacje, a która może być równa lub różna od ceny nominalnej,
  • wartość rynkowa (bieżąca) czyli wartość za jaką w danej chwili można kupić lub sprzedać obligację na rynku,
  • termin wykupu czyli data kiedy emitent musi zapłacić nam kwotę podstawową, ze względu na termin wykupu obligacje dzielimy na krótkoterminowe (1-5 lat), średnioterminowe (5-10 lat) oraz długoterminowe (powyżej 10 lat),
  • kupon czyli stopa procentowa, której używa się do obliczenia odsetek od obligacji, które emitent musi zapłacić obligariuszowi.

 

Obligacje na dzień nabycia ujmowane są w księgach rachunkowych według ceny nabycia lub ceny zakupu jeśli koszty transakcyjne nie były znaczące (art. 35 ust. 1 ustawy o rachunkowości). Jeżeli zdecydujemy się wprowadzi do ksiąg rachunkowych obligacje według ceny nabycia dodatkowe opłaty odnosimy na konto 751Konto 751 - Koszty finansowe (Kosztowe) 751 „Koszty finansowe” po stronie Wn.

 

Ewidencja obligacji z punktu widzenia nabywcy:

Konto WN

Kwota WN

Operacja gospodarcza

Kwota MA

Konto MA

030Konto 030 - Długoterminowe aktywa finansowe (Aktywne) 030 Długoterminowe aktywa finansowe

5 000 zł

Zakup obligacji

5 000 zł

240Konto 240 - Pozostałe rozrachunki (Aktywno-pasywne) 240 Pozostałe rozrachunki

240Konto 240 - Pozostałe rozrachunki (Aktywno-pasywne) 240 Pozostałe rozrachunki

5 000 zł

Wpłata środków za zakupione obligacje

5 000 zł

130Konto 130 - Rachunek bieżący (Aktywne) 130 Rachunek bieżący

130Konto 130 - Rachunek bieżący (Aktywne) 130 Rachunek bieżący

50 zł

Otrzymano kwartalne odsetki od obligacji

50 zł

750Konto 750 - Przychody finansowe (Przychodowe) 750 Przychody finansowe

130Konto 130 - Rachunek bieżący (Aktywne) 130 Rachunek bieżący

2 750 zł

Sprzedaż i rozchód połowy obligacji z zyskiem przed terminem wykupu

2 500 zł

030Konto 030 - Długoterminowe aktywa finansowe (Aktywne) 030 Długoterminowe aktywa finansowe

250 zł

750Konto 750 - Przychody finansowe (Przychodowe) 750 Przychody finansowe

751Konto 751 - Koszty finansowe (Kosztowe) 751 Koszty finansowe

9 zł

Zapłata prowizji za transakcję sprzedaży

9 zł

130Konto 130 - Rachunek bieżący (Aktywne) 130 Rachunek bieżący

130Konto 130 - Rachunek bieżący (Aktywne) 130 Rachunek bieżący

2 500 zł

Wykup obligacji przez emitenta w ustalonym terminie

2 500 zł

030Konto 030 - Długoterminowe aktywa finansowe (Aktywne) 030 Długoterminowe aktywa finansowe

Reklama ∇

Wszystkie rodzaje obligacji mogą być przedmiotem sprzedaży czy to za pomocą umowy cywilno-prawnej w obrocie poza giełdowym czy też na rynku regulowanym, np. na Giełdzie Papierów Wartościowych. W momencie ich sprzedaży powstaje obowiązek podatkowy, inwestor zobowiązany jest do zapłacenia 19% podatku od zysków ze sprzedaży instrumentów finansowych.

 

Sposób rozchodu obligacji możemy ustalić analogicznie jak to ma miejsce w przypadku akcji. Do wyboru mamy cztery metody:

  • według cen przeciętnych, ustalonych w wysokości średniej ważonej cen,
  • według cen papierów nabytych najwcześniej („pierwsze przyszło – pierwsze wyszło” ang. FIFO), metoda ta jest najczęściej stosowana przez biura maklerskie,
  • według cen papierów nabytych najpóźniej („ostatnie przyszło – pierwsze wyszło” ang. LIFO),
  • poprzez szczegółową identyfikację rzeczywistej ceny nabycia i zbycia tych papierów, niezależnie od daty ich zakupu.

 Otrzymane w ciągu roku odsetki od obligacji są już pomniejszone o podatek.

 

 

Ewidencja obligacji z punktu widzenia emitenta:

Konto WN

Kwota WN

Operacja gospodarcza

Kwota MA

Konto MA

751Konto 751 - Koszty finansowe (Kosztowe) 751 Koszty finansowe

300 zł

Koszt przygotowania emisji obligacji

300 zł

130Konto 130 - Rachunek bieżący (Aktywne) 130 Rachunek bieżący

130Konto 130 - Rachunek bieżący (Aktywne) 130 Rachunek bieżący

5 000 zł

Wpływ środków za sprzedane obligacje

5 000 zł

240Konto 240 - Pozostałe rozrachunki (Aktywno-pasywne) 240 Pozostałe rozrachunki

751Konto 751 - Koszty finansowe (Kosztowe) 751 Koszty finansowe

50 zł

Naliczenie odsetek od obligacji przysługujących posiadaczom

50 zł

240Konto 240 - Pozostałe rozrachunki (Aktywno-pasywne) 240 Pozostałe rozrachunki

240Konto 240 - Pozostałe rozrachunki (Aktywno-pasywne) 240 Pozostałe rozrachunki

50 zł

Wypłata kwartalnych odsetek od obligacji

50 zł

130Konto 130 - Rachunek bieżący (Aktywne) 130 Rachunek bieżący

240Konto 240 - Pozostałe rozrachunki (Aktywno-pasywne) 240 Pozostałe rozrachunki

500 zł

Zamiana obligacji na akcje

500 zł

801Konto 801 - Kapitał akcyjny (udziałowy, właściciela)/ Fundusz założycielski (udziałowy) (Pasywne) 801 Kapitał/Fundusz podstawowy

240Konto 240 - Pozostałe rozrachunki (Aktywno-pasywne) 240 Pozostałe rozrachunki

4 500 zł

Wykup obligacji przez emitenta w ustalonym terminie po cenie nominalnej

4 500 zł

130Konto 130 - Rachunek bieżący (Aktywne) 130 Rachunek bieżący

 

Wyemitowane obligacje w bilansie znajdują się, w zależności od terminu wykupu w zobowiązaniach długo lub krótkoterminowych.






Możesz być także zainteresowany

 Długoterminowe aktywa finansowe Długoterminowe aktywa finansowe

01. 01. 2015, Żaneta Solich W artykule omówiono rodzaje występujących długoterminowych aktywów finansowych.... Czytaj więcej



Pytania i komentarze do tego artykułu (2)

  1. [ 1] Kasia 07.05.2020, 16:17

    Dlaczego księgujemy to w koszty finansowe?

  1. [ 2] wiesia 01.07.2020, 07:57

    Jak zaksięgować na przychody sprzedaż obligacji komunalnych w gminie (w organie)?

Dodaj komentarz






Ochrona przed spamem. Proszę podać numer czternaście: